Volgens Niels Olthuis is de onzekerheid over schijnzelfstandigheid vergelijkbaar met de zorgen over cyberrisico's, maar dan met directe impact op de portemonnee van zowel de zzp'er als de mkb-opdrachtgever.
Wanneer een freelancer na verloop van tijd een vast onderdeel van het team wordt, kan de Belastingdienst concluderen dat er sprake is van een dienstverband. De consequenties zijn dan groot: het mkb-bedrijf moet sociale lasten en andere zaken gaan betalen. Hoewel de Belastingdienst coulant is geweest met het opleggen van boetes, kan deze verplichting er alsnog toe leiden dat een klein mkb-bedrijf moet krimpen of erger. Het voordeel van freelancers – minder vaste lasten en flexibiliteit – vervalt hiermee.
De huidige onzekerheid zorgt voor een duidelijke reactie in de markt: veel freelancers stoppen of gaan in loondienst om het risico te vermijden en zekerheid te krijgen. Dit betekent dat ze hun vrijheid inleveren, juist hetgeen wat ze zochten in het zelfstandig ondernemerschap.
Olthuis benadrukt dat het in de kern draait om het basisprincipe van zelfstandig zijn: een mooi vak uitoefenen en opdrachten doen tegen een afgesproken prijs, in plaats van vaststaande werkuren en -tijden
Het is belangrijk voor zzp'ers om hun zelfstandigheid aan te tonen en hun contracten goed op orde te hebben. Niels geeft heldere indicatoren die de Belastingdienst hanteert bij de beoordeling:
Kernactiviteit: Een freelancer werkt idealiter niet in de kern dienstverlening van de opdrachtgever. Een programmeur die software programmeert bij een softwarebedrijf, kan daardoor eerder als werknemer worden gezien dan een freelance marketeer bij datzelfde bedrijf.
Grote bedrijven kiezen steeds vaker voor tussenpartijen ("payrolling van zzp'ers") om het risico van schijnzelfstandigheid te vermijden. Hoewel dit hen zekerheid biedt, betreurt Olthuis deze ontwikkeling. Hij noemt het zonde van het geld (het kan 5% of meer kosten) en stelt dat het de investeringskracht van bedrijven uitholt.
Interpolis-directeur René Voets, eveneens te gast in de uitzending, sloot zich hierbij aan. Hij benadrukte dat scherpere afbakening van de zzp-rol een lager risico voor opdrachtgevers oplevert, waardoor tussenlagen onnodig worden en de broodnodige zzp'ers op de overspannen arbeidsmarkt behouden blijven.
De wetgeving kristalliseert nog uit en de onduidelijkheid zorgt voor een allesomvattend oordeel van de Belastingdienst. Dit maakt het des te belangrijker om als zzp'er actief en bewust aan de slag te gaan met het aantonen van je zelfstandigheid.
Zoek de helderheid op, gebruik de mogelijkheid om contracten te laten toetsen en zorg dat de randvoorwaarden van jouw ondernemerschap kloppen. Dit is de sleutel om het wankele koord van schijnzelfstandigheid te ontlopen.
Bij Rompslomp begrijpen we de uitdagingen van zelfstandig ondernemers. Daarom bieden we een gratis en vrijblijvend proefabonnement aan. Zo ontdek je zonder risico of onze boekhoudsoftware aansluit bij jouw behoeften. In dit artikel lees je meer over het proefabonnement.