New Business Radio: De onzekerheid rondom zzp'ers

In het kort:

• Groeiende Onzekerheid: Zzp'ers en mkb'ers ervaren onzekerheid over de regels voor schijnzelfstandigheid.
• Gevolgen van Schijnzelfstandigheid: Het risico dat de Belastingdienst een dienstverband constateert, met als gevolg de verplichting tot het betalen van sociale lasten, wat tot krimp of erger kan leiden voor het mkb-bedrijf.
• Marktreactie: Freelancers kiezen vaker voor loondienst om het risico en de onzekerheid te vermijden, wat ten koste gaat van hun vrijheid.
• Indicatoren voor Zelfstandigheid: Duidelijke criteria bepalen of er sprake is van zelfstandigheid, zoals de afbakening van het werk, de mate van vrijheid in de uitvoering en het ontbreken van verplichte deelname aan bedrijfscultuur.
• Toetsen van Contracten: Het is mogelijk om contracten ter beoordeling van schijnzelfstandigheid naar de Belastingdienst te sturen.
• Rol van Tussenlagen: Grote bedrijven huren vaak zzp'ers in via tussenpartijen om risico's af te dekken, wat Olthuis zonde van het geld vindt en wat de investeringskracht uitholt.

De portemonnee van de zzp'er en mkb'er 

Volgens Niels Olthuis is de onzekerheid over schijnzelfstandigheid vergelijkbaar met de zorgen over cyberrisico's, maar dan met directe impact op de portemonnee van zowel de zzp'er als de mkb-opdrachtgever.

Wanneer een freelancer na verloop van tijd een vast onderdeel van het team wordt, kan de Belastingdienst concluderen dat er sprake is van een dienstverband. De consequenties zijn dan groot: het mkb-bedrijf moet sociale lasten en andere zaken gaan betalen. Hoewel de Belastingdienst coulant is geweest met het opleggen van boetes, kan deze verplichting er alsnog toe leiden dat een klein mkb-bedrijf moet krimpen of erger. Het voordeel van freelancers – minder vaste lasten en flexibiliteit – vervalt hiermee.

Vrijheid in de verdrukking

De huidige onzekerheid zorgt voor een duidelijke reactie in de markt: veel freelancers stoppen of gaan in loondienst om het risico te vermijden en zekerheid te krijgen. Dit betekent dat ze hun vrijheid inleveren, juist hetgeen wat ze zochten in het zelfstandig ondernemerschap.

Olthuis benadrukt dat het in de kern draait om het basisprincipe van zelfstandig zijn: een mooi vak uitoefenen en opdrachten doen tegen een afgesproken prijs, in plaats van vaststaande werkuren en -tijden

Handvatten voor echte zelfstandigheid

Het is belangrijk voor zzp'ers om hun zelfstandigheid aan te tonen en hun contracten goed op orde te hebben. Niels geeft heldere indicatoren die de Belastingdienst hanteert bij de beoordeling:

• Afkadering: Het gaat om een duidelijk afgekaderd verhaal met specifieke opdrachten.

• Kernactiviteit: Een freelancer werkt idealiter niet in de kern dienstverlening van de opdrachtgever. Een programmeur die software programmeert bij een softwarebedrijf, kan daardoor eerder als werknemer worden gezien dan een freelance marketeer bij datzelfde bedrijf.

• Vrijheid en invulling: Bepaal zelf wanneer je werkt en hoe je je werk uitvoert. Verplichtingen zoals deelnemen aan bedrijfsborrels, verplicht bij overleg zijn, of vrij vragen, wijzen op een dienstverband. 
• Contracttoetsing: Zelfstandigen kunnen hun contracten opsturen naar de Belastingdienst om ze te laten toetsen op schijnzelfstandigheid.
• Ondernemerschap tonen: Zorg voor een website met algemene voorwaarden en toon aan dat je zelf acquisitie doet.

  Bekijk ook eens de website van Zzp-Nederland

De onnodige tegenslagen

Grote bedrijven kiezen steeds vaker voor tussenpartijen ("payrolling van zzp'ers") om het risico van schijnzelfstandigheid te vermijden. Hoewel dit hen zekerheid biedt, betreurt Olthuis deze ontwikkeling. Hij noemt het zonde van het geld (het kan 5% of meer kosten) en stelt dat het de investeringskracht van bedrijven uitholt.

Interpolis-directeur René Voets, eveneens te gast in de uitzending, sloot zich hierbij aan. Hij benadrukte dat scherpere afbakening van de zzp-rol een lager risico voor opdrachtgevers oplevert, waardoor tussenlagen onnodig worden en de broodnodige zzp'ers op de overspannen arbeidsmarkt behouden blijven.

Oproep: Word bewust en handel!

De wetgeving kristalliseert nog uit en de onduidelijkheid zorgt voor een allesomvattend oordeel van de Belastingdienst. Dit maakt het des te belangrijker om als zzp'er actief en bewust aan de slag te gaan met het aantonen van je zelfstandigheid.

Zoek de helderheid op, gebruik de mogelijkheid om contracten te laten toetsen en zorg dat de randvoorwaarden van jouw ondernemerschap kloppen. Dit is de sleutel om het wankele koord van schijnzelfstandigheid te ontlopen.

Zelf gratis en vrijblijvend Rompslomp uitproberen?

Bij Rompslomp begrijpen we de uitdagingen van zelfstandig ondernemers. Daarom bieden we een gratis en vrijblijvend proefabonnement aan. Zo ontdek je zonder risico of onze boekhoudsoftware aansluit bij jouw behoeften. In dit artikel lees je meer over het proefabonnement. 

Ontdek ook de Rompslomp podcast