Btw staat voor belasting toegevoegde waarde. Het is de belasting die je betaalt over je omzet. Vaak is dat 21%, maar voor sommige goederen en diensten geldt het btw-tarief van 9%, 0% of een vrijstelling.
| Btw-tarief | Geldt voor |
| 21% | Alle goederen en diensten die niet onder een ander tarief of vrijstelling vallen |
| 9% | O.a. voeding, water, sierteeltproducten, geneesmiddelen, kunst, antiek en boeken |
| 0% | O.a. goederen die je levert aan het buitenland, zonnepanelen en de levering en bevoorrading van schepen en vliegtuigen |
| Vrijgesteld van btw | O.a. gezondheidszorg, kinderopvang, onderwijs, financiële diensten en uitvaartondernemers |
Eigenlijk betaal jij btw namens je klant. Btw is namelijk een indirecte belasting: de eindgebruiker is degene die de belasting verschuldigd is. Jouw klant betaalt de verschuldigde btw via jou. Jij brengt de btw in rekening en maakt het bedrag over naar de Belastingdienst.
| Voorbeeld Max werkt als IT-er. Hij heeft een uurtarief van € 100 exclusief btw. Zijn klant betaalt hem per uur € 121. Hiervan gaat € 100 naar Max en € 21 naar de Belastingdienst. |
Je kunt je btw-aangifte (aangifte omzetbelasting) iedere maand, kwartaal of jaar doen. De Belastingdienst deelt startende ondernemers standaard in op kwartaalaangifte. Maar je kunt bij je inschrijving ook aangeven dat je per maand of jaar aangifte wil doen.
Bij de aangifte geef je door wat je omzet was en hoeveel btw je in rekening bracht. In dezelfde btw-aangifte vraag je de btw terug die jij zelf betaalde over je zakelijke aankopen. Jij bent namelijk niet de eindgebruiker van deze producten of diensten. Je hebt ze gebruikt om zelf belaste omzet te maken. Daarom mag je de btw terugvragen.
| Voorbeeld Max heeft dit kwartaal 390 uur voor opdrachtgevers gewerkt. Met een uurtarief van € 100 had hij een omzet van € 39.000. Hij bracht hierover 21% = € 8.120 btw in rekening bij zijn opdrachtgevers. Deze bedragen geeft hij door bij zijn btw-aangifte. In hetzelfde kwartaal heeft Max ook kosten gemaakt. Zo betaalde hij € 1.452 (€ 1.200 + € 252 btw) voor de IT-programma’s die hij gebruikt voor zijn klanten. Hij mag de betaalde btw terugvragen bij zijn aangifte. Max moet hierdoor € 8.120 min € 252 = € 7.868 btw betalen aan de Belastingdienst. |
Je kunt je btw-aangifte zelf rechtstreeks bij de Belastingdienst doen, of je kunt je boekhoudprogramma heel efficiënt het werk voor je laten doen. Dat gaat sneller en zo heb je minder kans op fouten.
Voor de meeste ondernemers is het prima om ieder kwartaal btw-aangifte te doen. Als je vaak btw terugkrijgt, kan het fijn zijn om te kiezen voor maandelijkse btw-aangifte. Ondernemers die vaak te laat zijn met hun btw-aangifte kunnen door de Belastingdienst worden verplicht om maandelijks aangifte te doen.
Het is ook mogelijk om 1 keer per jaar btw-aangifte te doen. Je moet dan wel aan een aantal voorwaarden voldoen. De belangrijkste hiervan is dat je jaarlijks minder dan € 1.883 btw betaalt.
Niet alle zzp’ers hoeven btw-aangifte te doen, bijvoorbeeld omdat ze zijn vrijgesteld van btw. Zo’n btw-vrijstelling geldt vooral in branches met een maatschappelijk karakter (scholing, zorg) of branches die al verplicht zijn een ander type belasting te betalen, bijvoorbeeld kansspelbelasting of assurantiebelasting. Als je bent vrijgesteld van btw breng je zelf geen btw in rekening, maar mag je de door jou betaalde btw ook niet terugvragen. Je mag namelijk alleen btw terugvragen over goederen en diensten die je gebruikt voor belaste omzet.
Er is nóg een groep zzp’ers die geen btw-aangifte doet: de ondernemers die gebruikmaken van de kleineondernemersregeling (KOR). Hier kun je je vrijwillig voor aanmelden als je jaarlijks minder dan € 20.000 omzet hebt. Omdat je dan ook de betaalde btw niet mag terugvragen, is de KOR niet voor iedereen voordelig.
Als zzp’er moet je over je inkomen belasting betalen, net als werknemers. Je ondernemingsvorm bepaalt op welke manier jij belasting betaalt. Grote kans dat je een eenmanszaak hebt. In dat geval betaal je inkomstenbelasting over jouw winst (= omzet – kosten) in box 1. Dit is ook zo wanneer je een vof hebt. Heb je een bv? Dan betaal je inkomstenbelasting over het loon dat jij jezelf uitkeert en vennootschapsbelasting over je winst.
Vrijwel alle zzp’ers starten als eenmanszaak en betalen dus inkomstenbelasting over hun winst. Inkomstenbelasting is een progressieve belasting. Dat betekent dat je vanaf een bepaald inkomen een hoger percentage belasting betaalt.
| Schijf | Belastbaar inkomen | Percentage (2025) |
| 1 | € 0 t/m 38.441 | 35,82% |
| 2 | Meer dan € 38.441 t/m € 76.817 | 37,48% |
| 3 | Meer dan € 76.817 | 49,50% |
De term inkomstenbelasting herken je vast wel. Ook als werknemer betaal je inkomstenbelasting in box 1. Maar als je officieel een ondernemer bent voor de inkomstenbelasting (een IB-ondernemer) dan heb je allerlei ondernemersvoordelen waarmee je belasting bespaart. Zo hoef je door de mkb-winstvrijstelling over de eerste 12,7% (2025) van je winst geen belasting te betalen. En als je ook nog voldoet aan het urencriterium en per jaar minimaal 1.225 uur onderneemt, heb je bijvoorbeeld recht op de zelfstandigenaftrek en startersaftrek. Deze voordelen gelden alleen voor IB-ondernemers en niet voor ondernemers met een bv.
Via de Ondernemerscheck van de Belastingdienst controleer je eenvoudig of jij een IB-ondernemer bent.
Als IB-ondernemer doe je ieder jaar aangifte inkomstenbelasting over je inkomen van het voorgaande jaar. Dus begin 2026 doe je aangifte over jouw inkomen van 2025. Je ziet dan hoeveel inkomstenbelasting je moet betalen. Dit kan een behoorlijk bedrag zijn. Reken op ongeveer 1/3e van je winst. Het is slim om hier al op tijd rekening mee te houden. Dat doe je bijvoorbeeld door volgens de Profit First-methode een aparte bankrekening aan te maken waarop je geld reserveert voor de Belastingdienst. Zo weet je zeker dat je straks voldoende geld hebt om je belasting van te betalen.
Een alternatief is het doen van een voorlopige aangifte. Je schat dan in hoeveel winst je verwacht te maken. Dit geef je door aan de Belastingdienst. Je krijgt dan een voorlopig bedrag te horen. Dit betaal je in 10 termijnen. Zo spreid je jouw uitgaven. Bij de definitieve aangifte wordt berekend of je geld moet bijbetalen of geld terugkrijgt.
Bij je aangifte inkomstenbelasting krijg je nóg een rekening. Je betaalt als ondernemer namelijk zelf de inkomensafhankelijke bijdrage voor de Zorgverzekeringswet. Dit is 5,26% (2025) van je belastbare winst.
Als startende zzp’er komt er veel op je af. Zeker als het om belasting gaat. Maar nu weet je precies welke belastingen je moet betalen, hoe je btw betaalt en hoe de inkomstenbelasting werkt. Geen stress meer over onverwachte aanslagen of boze brieven: jij hebt inzicht in wat en wanneer je moet betalen.
Bij Rompslomp helpen wij jou succesvol te starten als zzp’er. Dat doen we met ons handige boekhoudprogramma én praktische blogberichten die jou op weg helpen. Combineer je het ondernemerschap voorlopig nog met je baan in loondienst? Lees dan zeker ‘Zzp naast loondienst? Zo doe je aangifte inkomstenbelasting’ om te bekijken hoe je die combinatie in je belastingaangifte verwerkt.