Het is een turbulente tijd voor zzp'ers in Nederland. De recente debatten in de Tweede Kamer over de Wet DBA en schijnzelfstandigheid hebben veel vragen opgeroepen. Hoe wordt de positie van de zelfstandige professional gewaarborgd? En wat betekent dit voor de toekomst van flexibel werken in Nederland? Duik met ons mee in de kern van de discussie en ontdek de perspectieven van experts en ervaringsdeskundigen.
Onzekerheid troef: Het ZZP-debat in de Tweede Kamer en de zoektocht naar duidelijkheid
De wereld van de zzp’ers is al langere tijd in rep en roer, en de recente ontwikkelingen rondom de Wet DBA en de aanpak van schijnzelfstandigheid dragen daar zeker aan bij. Op 3 april jl. debatteerde de Tweede Kamer over nieuwe regels voor zzp’ers, waaronder de veelbesproken Vbar (de beoogde opvolger van de Wet DBA) en een verplichte AOV (Arbeidsongeschiktheidsverzekering). De gemoederen liepen hoog op, mede door een verrassende initiatiefwet die op de ochtend van het debat werd ingediend door VVD, D66, CDA en SGP. De hamvraag blijft: komt er eindelijk duidelijkheid en ruimte voor de échte zelfstandigen, of blijft het beleid een bron van onzekerheid?
Op 13 mei in de tweede aflevering van de 'ZZP Update' op New Business Radio, in samenwerking met Rompslomp, ging radiopresentator
Ron Lemmens dieper in op deze kwesties. Hij sprak met
Cristel van de Ven, voorzitter van de
Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) , en twee zzp'ers met uiteenlopende ervaringen:
Arie Vogelaar, copywriter en marketingstrateeg die nog steeds als zelfstandige werkt , en
Julian Hooikaas, een voormalig zzp’er in de zorg die eind vorig jaar de overstap naar loondienst maakte.
Een debat vol verwarring en een nieuw wetsvoorstel
Cristel van de Ven volgde het debat nauwlettend en merkte op dat het onderwerp "heel ingewikkeld blijft, ook voor sommige Tweede Kamerleden". Ze uitte haar zorg dat niet alle Kamerleden goed op de hoogte zijn van de inhoud, wat problematisch is wanneer zij wetten moeten maken voor de anderhalf miljoen zelfstandigen in Nederland.
De plotselinge introductie van de initiatiefwet op de ochtend van het debat zorgde voor extra dynamiek. Cristel van de Ven noemde het een "heel wonderlijk debat". Deze alternatieve wet, waar Thierry Aartsen (VVD) eerder over sprak , wordt gezien als een mogelijke oplossing voor de complexiteit van de huidige Vbar. De VZN ziet weinig heil in het huidige Vbar-conceptvoorstel, dat uitgaat van het principe "je bent een werknemer, tenzij". Dit concept zou kleine ondernemers die met zzp'ers willen werken, niet voldoende duidelijkheid bieden.
Het nieuwe initiatiefvoorstel, waar naast Aartsen ook D66 (Felicia van der Wegen), CDA (Inge van Dijk) en SGP (Chris Stoffer) aan meedoen , neemt een omgekeerd standpunt in: "je bent een ondernemer, tenzij". Dit sluit meer aan bij het Belgische model, waar de 'wil der partijen' een prominente rol krijgt. Dit betekent dat als een opdrachtgever en opdrachtnemer gezamenlijk besluiten dat een klus door een zzp’er kan worden uitgevoerd en de zzp’er dit ook als ondernemer wil doen, dit een belangrijke basis vormt. Dit principe was eerder uit de Wet DBA gehaald.
De praktijkervaringen van zzp’ers
Terwijl de politiek debatteert, ervaren zzp'ers de gevolgen in de praktijk. Arie Vogelaar, copywriter en marketingstrateeg, geeft aan dat de Wet DBA in principe niet direct op hem van toepassing is, omdat hij meerdere opdrachtgevers heeft, zijn eigen uurtarief bepaalt en zelf beslist waar, wanneer en hoe hij werkt. Wel benadrukt hij dat de Wet DBA indirect op elke zzp’er van toepassing is, omdat opdrachtgevers huiverig zijn. Hij ziet het als zijn verantwoordelijkheid om zich in te lezen en duidelijk aan te geven dat hij een daadwerkelijke zelfstandige is. Arie heeft zelf nog geen afname in opdrachten ervaren, maar weet wel van anderen in zijn sociale kring dat zij hier wel mee te maken hebben.
Julian Hooikaas daarentegen, een voormalig zzp’er in de zorg, heeft wel de stap naar loondienst gezet. Voor hem was er te veel onduidelijkheid over of hij voldeed aan de criteria voor zelfstandigheid, ondanks het feit dat hij tot wel dertig opdrachtgevers per jaar had. De "ingebedde zorg" of het "ingebedde werknemerschap" speelde hierbij een rol. Julian wilde niet het risico lopen dat een ander zou bepalen of hij wel of geen zzp’er was. Zijn beweegreden om zzp'er te worden was zijn "schijt eigenwijze" karakter en de vrijheid om zijn eigen manier van zorg te verlenen. Hoewel hij nu in loondienst is, zou hij op den duur graag weer als zzp’er willen werken.
De lange weg naar zekerheid
De Tweede Kamer moet snel tot een besluit komen, want voor augustus 2026 moet er voldaan zijn aan de eisen van het Europees Herstel- en Veerkrachtplan, waar 600 miljoen euro voor de Nederlandse staat aan gekoppeld is. De komende maanden zijn cruciaal.
Cristel van de Ven benadrukt dat de VZN intensief contact onderhoudt met Den Haag, inclusief de Tweede Kamerleden, de minister en ambtenaren. Ze nemen ook deel aan overleggen binnen de SER om bij te dragen aan werkbare plannen die aansluiten bij de wensen van moderne werkende mensen.
De huidige situatie, waarin opdrachtgevers huiverig zijn en zzp'ers naar zekerheid zoeken, laat zien dat de onduidelijkheid regeert. Het is nu aan de politiek om met concrete, werkbare oplossingen te komen die zowel de schijnzelfstandigheid aanpakken als ruimte bieden aan de groeiende groep échte, vitale zelfstandige professionals in Nederland. De komende tijd zal uitwijzen of de Kamer in staat is om de gewenste duidelijkheid te creëren, of dat de verwarring blijft aanhouden.
Zelf gratis en vrijblijvend Rompslomp uitproberen?
Bij Rompslomp begrijpen we de uitdagingen van zelfstandig ondernemers. Daarom bieden we een gratis en vrijblijvend proefabonnement aan. Zo ontdek je zonder risico of onze boekhoudsoftware aansluit bij jouw behoeften. In dit artikel lees je meer over het proefabonnement.
Ontdek ook de Rompslomp podcast
