Wat is de zelfstandigenaftrek?

Wat is de zelfstandigenaftrek?

De zelfstandigenaftrek is een belastingvoordeel voor zzp’ers. Dankzij de zelfstandigenaftrek mag je elk jaar een vast bedrag van je winst aftrekken. Hierdoor betaal je minder inkomstenbelasting en houdt je netto meer geld over op je inkomsten.

Wanneer kom ik in aanmerking voor de zelfstandigenaftrek?

1. Je bent ondernemer voor de inkomstenbelasting

Om de zelfstandigenaftrek te mogen gebruiken, moet je ondernemer zijn voor de inkomstenbelasting. Daarvoor gelden de volgende criteria:

• Je levert tegen betaling producten en diensten aan klanten.
• Je maakt hier winst mee of verwacht hier winst mee te gaan maken (als je uiteindelijk geen winst maakt, maar wel voldoet aan de overige voorwaarden, kom je nog steeds in aanmerking voor de zelfstandigenaftrek).
• Je doet zaken met andere mensen dan enkel vrienden of familie.

Daarnaast kijkt de Belastingdienst of je geen schijnzelfstandige bent. Daarover lees je meer in ons blogartikel over de Wet DBA.

Tip: wil je controleren of je ondernemer bent voor de inkomstenbelasting? Doe dan de ondernemerscheck op de website van de Belastingdienst.

2. Je voldoet aan het urencriterium

Om gebruik te maken van de zelfstandigenaftrek, moet je een minimum aantal uren per jaar aan je onderneming besteden. Dit gaat in totaal om 1.225 uur, zo’n 24 uur per week dus. Het gaat hierbij niet alleen om werk dat je voor je klanten doet, maar ook om andere dingen, zoals je administratie en je marketing. Denk bijvoorbeeld aan het bijhouden van je boekhouding, posts maken voor je bedrijfsprofiel op Instagram of een netwerkborrel bezoeken. Alles telt mee, zolang het maar met je bedrijf te maken heeft. Het voorbeeld hieronder laat zien hoe dat werkt:

Hans is timmerman. Hij werkt als zzp’er voor verschillende aannemers. Hans wil graag gebruikmaken van de zelfstandigenaftrek en houdt daarom netjes zijn uren bij in Rompslomp. Hij noteert niet alleen de uren die hij voor klanten werkt, maar ook de uren die hij aan zijn bedrijf besteedt. Aan het eind van het jaar bekijkt hij zijn urenoverzicht en ziet hij het volgende:

• Hij werkt gemiddeld 28 uur per week voor klanten op de bouwplaats
• Hij besteedt gemiddeld 4 uur per week aan inkoop en administratie
• Hij besteedt gemiddeld 2 uur per week aan sales en marketing

Per week besteedt Hans dus zo’n 34 uur aan zijn bedrijf. Dat komt - na aftrek van vakantiedagen - uit op ongeveer 1.632 uur per jaar. Hij zit dus ruim boven het urencriterium en mag gebruikmaken van de zelfstandigenaftrek.

Als de Belastingdienst je boekhouding controleert, moet je precies kunnen aantonen hoeveel uren je aan je onderneming hebt besteed. Houd je urenregistratie dus goed bij. Er zijn verschillende manieren waarop je dit kunt doen:

• Via een urenregistratie-template in Google Spreadsheets.
• Via een app zoals Keeping of Uren App.
• Via een boekhoudpakket. Het voordeel hiervan is dat je je gewerkte uren meteen aan specifieke klanten en projecten kunt koppelen. Je krijgt daardoor een goed beeld van waar je je tijd aan besteedt en hoe dat zich verhoudt tot je inkomsten.

Zeker weten dat je je uren goed bijhoudt? Lees dan ons blogartikel over het urencriterium voor aanvullende tips. En kijk ook eens op de website van de Belastingdienst voor de officiële regels.

Hoe hoog is de zelfstandigenaftrek?

Het bedrag voor de zelfstandigenaftrek wordt elk jaar door de Belastingdienst vastgesteld. In 2025 ligt dit bedrag op 2.470 euro. Als je de zelfstandigenaftrek wil toepassen, mag het bedrag dat je van je winst aftrekt niet hoger zijn dan je winst zelf. Dit betekent dus dat je niet meer kunt aftrekken dan je verdient. 

Het deel dat je niet kunt aftrekken, noemen we de niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek. Dat deel wordt in de volgende negen jaar alsnog door de Belastingdienst verrekend. Als je dit jaar minder winst maakt dan het aftrekbare bedrag, kun je het resterende bedrag dus gebruiken in de volgende jaren. Je moet dan wel genoeg winst hebben om het af te trekken. Het voorbeeld hieronder maakt duidelijk hoe dat zit:

• Aïscha werkt als zelfstandig manicure. Ze maakt dit jaar 1.500 euro winst, maar de zelfstandigenaftrek is 2.470 euro.
• Ze mag in dit geval dus maximaal 1.500 euro aftrekken.
• De resterende 970 euro mag ze in de komende negen jaar alsnog aftrekken (zolang ze in die jaren genoeg winst maakt).
• Dus stel dat ze volgend jaar voldoende winst maakt, dan mag ze die 970 euro meteen aftrekken.

Zelfstandigenaftrek in de toekomst

Sinds 2021 wordt de zelfstandigenaftrek elk jaar een stukje lager. De fiscale verschillen tussen ondernemers en werknemers worden daardoor kleiner. In 2027 ligt de zelfstandigenaftrek nog slechts op 900 euro.

Wat is het verschil tussen de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek?

Ben je een startende ondernemer en bestaat je bedrijf nog geen vijf jaar? Dan mag je naast de zelfstandigenaftrek ook gebruikmaken van de startersaftrek. De startersaftrek is een verhoging van de zelfstandigenaftrek. Omdat de startersaftrek een aanvulling is op je zelfstandigenaftrek, mag je deze aftrekposten tegelijkertijd gebruiken. Dat levert je dus extra belastingvoordeel op. 

Je mag maximaal drie keer gebruikmaken van de startersaftrek in de eerste vijf jaar dat je ondernemer bent. Daar gelden wel voorwaarden voor:

• Je hebt recht op de zelfstandigenaftrek.
• Je bent minder dan vijf jaar ondernemer (of was in de laatste vijf jaar niet elk jaar ondernemer).
• Je bent ondernemer volgens de officiële richtlijnen van de Belastingdienst.
• Je hebt de zelfstandigenaftrek in de afgelopen vijf jaar maximaal tweemaal gebruikt.

Hoe vraag ik de zelfstandigenaftrek aan?

Je hoeft de zelfstandigenaftrek niet zelf aan te vragen. Bij je aangifte inkomstenbelasting geef je aan dat je ondernemer bent en vul je je winst en gewerkte uren in. De Belastingdienst berekent dan automatisch of je recht hebt op de zelfstandigenaftrek en past die toe.

Heb ik recht op zelfstandigenaftrek als ik pas later in het jaar start met ondernemen?

Start je pas later in het jaar met ondernemen? Bijvoorbeeld in mei of september? Dan moet je alsnog 1.225 uur werken om in datzelfde jaar zelfstandigenaftrek te krijgen. Je mag de uren van je eerste ondernemersjaar dus niet meenemen naar het jaar erna. En je krijgt hier ook geen compensatie voor.

Wat zijn veelgemaakte fouten die ondernemers maken bij de zelfstandigenaftrek?

Het goed bijhouden van uren is het allerbelangrijkst als het om de zelfstandigenaftrek gaat. En dat is ook waar de meeste fouten worden gemaakt:

1. Te weinig uren registreren
De fout die zzp’ers het vaakst maken als het om de zelfstandigenaftrek gaat, is dat ze te weinig uren registreren. Ze registreren bijvoorbeeld wel de uren die ze voor klanten werken, maar ze vergeten om ook de uren te registreren die ze aan hun bedrijf besteden. Denk aan het opstellen van offertes, het versturen van facturen en het bijhouden van de website.

2. Geen toelichting geven bij de gewerkte uren
Een andere fout is dat ondernemers netjes hun uren bijhouden, maar dat ze er niet bij zetten waaraan die uren zijn besteed. En dat is wel nodig, want je urenregistratie moet aannemelijk en controleerbaar zijn, zoals de Belastingdienst dat noemt. Wil je zeker weten dat je dit goed doet? Zorg dan dat je urenregistratie de volgende informatie bevat:

• Datum
• Aantal gewerkte uren (begin- en eindtijd of totaal aantal uren)
• Omschrijving van de werkzaamheden (je kunt dit ook koppelen aan een klant of project, als je dat makkelijker vindt)

Waarom een nauwkeurige boekhouding onmisbaar is voor de zelfstandigenaftrek

De Belastingdienst controleert regelmatig of de boekhouding van ondernemers op orde is. Ook jouw bedrijf kan zo’n controle krijgen. Blijkt je administratie niet op orde? Dan kan dat tot boetes, naheffingen en een hoop extra werk leiden. Houd je inkomsten, uitgaven en uren dus nauwkeurig bij.

Steeds meer ondernemers doen dit niet langer in Excel, maar stappen over op een boekhoudpakket. Daardoor besparen ze tijd, maken ze minder fouten en houden ze hun uren eenvoudiger bij. Ben je benieuwd of een boekhoudpakket ook geschikt is voor jouw bedrijf? Beluister dan onze podcast over dit onderwerp: