Wat is het verschil tussen inkomstenbelasting en omzetbelasting?

Als zzp’er betaal je inkomstenbelasting en omzetbelasting. Maar wat is het verschil daartussen? Wanneer betaal je welke belasting? En hoe maak je de belastingaangifte eenvoudiger voor jezelf? In dit artikel lees je alles wat je moet weten over inkomstenbelasting en omzetbelasting voor zzp’ers.

Wat is het verschil tussen inkomstenbelasting en omzetbelasting (btw)?

Inkomstenbelasting en omzetbelasting zijn verschillende vormen van belasting. Je betaalt inkomstenbelasting over de winst uit je bedrijf en je betaalt omzetbelasting over de verkoop van je producten en diensten. Hieronder lees je per belastingvorm hoe dat zit.

Wat is omzetbelasting?

De omzetbelasting (btw) wordt berekend over de verkoop van producten en diensten. Er zijn verschillende btw-tarieven:

  • 21% btw - Dit is het standaardtarief. De meeste zzp’ers rekenen dit over hun diensten of producten.
  • 9% btw - Dit is het lage tarief. Het is onder meer van toepassing op de schoonmakers, kappers, bepaald renovatiewerk en de verkoop van boeken en kunst. De overheid wil deze diensten namelijk betaalbaar houden.
  • 0% btw - Dit is het tarief voor leveringen aan het buitenland. Je rekent dan geen btw, maar mag wel btw terugvragen.
  • Vrijgesteld van btw - De btw-vrijstelling geldt voor onmisbare diensten zoals zorg, onderwijs en verzekeringen.  Je rekent over deze diensten geen btw, maar trekt hier dus ook geen btw van af.

Als ondernemer voeg je de btw dus toe aan de prijs van je dienst of product. Hoe hoog die btw is, hangt af van welk btw-tarief bij jouw dienst of product hoort. Dus stel dat je programmeur bent en je maakt een app voor een klant, dan reken je 21% btw over de prijs hiervan. Stel: de app kost 10.000 euro, dan is de prijs inclusief btw 12.100 euro.

Je klanten betalen jou dus niet alleen de prijs van je dienst of product, maar ook de btw die daarbovenop komt. Jij draagt die btw vervolgens weer af aan de Belastingdienst tijdens de btw-aangifte.

Btw-vrijstelling voor kleine ondernemers: zo zit het

Let op: verdien je minder dan 20.000 euro per jaar als zzp’er? Dan val je onder de kleineondernemersregeling (KOR) en krijg je mogelijk vrijstelling van de btw-plicht. Je hoeft dan geen btw te rekenen over je diensten of producten. Wil je daar meer over weten? Lees onze complete uitleg over de KOR.

Hoe vaak moet ik btw-aangifte doen?

Die aangifte doe je in de meeste gevallen per kwartaal. Dat is dus vier keer per jaar. Betaal je minder dan 1.883 euro btw per jaar? Dan kun je de Belastingdienst vragen of je de btw-aangifte eenmaal per jaar mag doen. Betaal je de btw te laat aan de Belastingdienst? Dan verplicht de Belastingdienst je mogelijk om elke maand aangifte te doen. Hoe vaak je aangifte doet en hangt dus af van hoeveel btw je betaalt en of je op tijd aan je btw-plicht voldoet.

Tijdens de btw-aangifte geef je niet alleen op wat je omzet is, maar ook wat je zakelijke uitgaven zijn. Denk bijvoorbeeld aan softwareabonnementen of de inkoop van producten. Over deze uitgaven vraag je tijdens de aangifte btw terug. Wil je voorkomen dat je hier fouten mee maakt? Luister dan naar onze podcast over veelgemaakte fouten tijdens de btw-aangifte:

Wat is inkomstenbelasting?

De inkomstenbelasting wordt jaarlijks geheven over je inkomen. Als ondernemer betaal je deze belasting over de winst van je bedrijf. De winst is het bedrag dat overblijft nadat je alle zakelijke kosten van je omzet hebt afgetrokken. 

Hoe vaak moet ik inkomstenbelasting doen?

Je betaalt de inkomstenbelasting per maand of per jaar, dat mag je zelf kiezen. Hoeveel je betaalt, hangt af van je voorlopige aanslag inkomstenbelasting. Dit is een door de Belastingdienst bepaalde schatting van wat je jaarlijks aan inkomstenbelasting moet betalen. Deze schatting is gebaseerd op je omzet van het jaar ervoor. Krijg je de voorlopige aanslag niet automatisch opgestuurd? Dan kun je deze zelf aanvragen bij de Belastingdienst.

Pas tijdens de definitieve aangifte aan het einde van het jaar weet je hoeveel belasting je werkelijk moet betalen. Heb je al per maand betaald op basis van je voorlopige aangifte? Dan krijg je na je definitieve aanslag mogelijk geld terug of moet je juist geld bijleggen. Dit hangt ervan af in hoeverre je daadwerkelijke inkomen overeenkomt met je geschatte inkomen uit de voorlopige aangifte. 

De aangifte inkomstenbelasting is voor ondernemers ingewikkelder dan voor werknemers. Je moet namelijk zelf je jaarcijfers aanleveren en daar komt nogal wat bij kijken. Ook moet je er goed op letten dat je gebruikmaakt van de juiste aftrekposten. Denk daarbij aan de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek, maar ook aan je zakelijke kosten, zoals opleidingen, de huur van je kantoor en de inkoop van producten voor je werk. Hiermee bespaar je flink op je belastingkosten. Wil je daar meer over weten? Luister dan naar onze podcast over kosten aftrekken als zzp’er:

Hoe doe ik aangifte als ik zzp’er ben en daarnaast in loondienst werk?

Ben je parttime ondernemer en werk je daarnaast in loondienst? Dan vallen zowel de winst uit je onderneming als je salaris als werknemer onder de inkomstenbelasting. In het voorbeeld hieronder vind je een uitleg:

  • Joost werkt drie dagen in loondienst en werkt twee dagen als zzp’er
  • Hij krijgt elk jaar van zijn werkgever een jaaropgave met daarop zijn loon en de belasting die is ingehouden
  • Die cijfers vult hij in op het aangifteformulier
  • Vervolgens kijkt hij in zijn bedrijfsadministratie wat de winst is uit zijn onderneming
  • Dit bedrag vult hij in onder het kopje “Winst uit onderneming” op het aangifteformulier
  • De Belastingdienst berekent op basis hiervan het totale inkomen van Joost en bepaalt aan de hand daarvan of Joost belasting terugkrijgt of moet bijbetalen

Tabel: de belangrijkste verschillen tussen inkomstenbelasting en omzetbelasting

In de tabel hieronder zie je de verschillen nog eens duidelijk op een rijtje.

Inkomstenbelasting Omzetbelasting (btw)
Aangifte voor iedereen die inkomen haalt uit werk of onderneming Aangifte voor ondernemers
Belasting over inkomen Belasting over verkoop
Hoogte afhankelijk van je inkomen Hoogte afhankelijk van je dienst of product
Elk jaar Meestal elk kwartaal
Betalen na definitieve aanslag Betalen binnen de betalingstermijn na aangifte

Betaal je de inkomstenbelasting of omzetbelasting te laat? Dan loop je het risico op een boete of zelfs een dwangbevel. Houd je agenda dus goed in de gaten, zodat je op tijd bent.

Hoe doe ik aangifte inkomstenbelasting?

Je kunt elk jaar vanaf 1 maart aangifte inkomstenbelasting doen. Deze aangifte moet vóór 1 mei zijn ingediend. Sommige ondernemers kiezen ervoor om uitstel aan te vragen. Bijvoorbeeld omdat ze extra tijd nodig hebben om hun aangifte goed voor te bereiden. Na het aanvragen van uitstel krijg je zo’n vijf maanden de tijd om je aangifte alsnog in te dienen. Na je aangifte stuurt de Belastingdienst je een definitieve aanslag op. Dit is het moment waarop je je inkomstenbelasting moet betalen.

 Je kunt je aangifte inkomstenbelasting op drie manieren doen:

  1. Online via het aangifteformulier op Mijn Belastingdienst
  2. Via de app Aangifte Inkomstenbelasting
  3. Op papier (je vraagt dit aan via de BelastingTelefoon)

Vind je het ingewikkeld om zelf je aangifte te doen? Schakel dan de hulp in van een boekhouder of accountant. En maak zeker ook gebruik van een boekhoudsysteem. Hiermee houd je je administratie perfect op orde en verloopt het invullen van de aangifte een stuk sneller. Ook is de kans op fouten aanzienlijk kleiner, waardoor je geen risico loopt op boetes en naheffingsaanslagen.

Hoe doe ik aangifte omzetbelasting (btw-aangifte)?

Je omzetbelasting betaal je in de meeste gevallen per kwartaal (januari, april, juli en oktober). Dit doe je tijdens de btw-aangifte en dit kan op twee manieren:

Optie 1. Aangifte via Mijn Belastingdienst zakelijk

✅ Aangifte doen via de Belastingdienst voelt betrouwbaar
✅ Stap-voor-stap uitleg tijdens het invullen
✅ Je ziet meteen of je aangifte klopt en krijgt automatisch een belastingberekening
❌ Je moet alle cijfers zelf invullen (dat kost nogal wat tijd)

Optie 2. Aangifte via een boekhoudsysteem

✅ Je aangifte is met een klik op de knop geregeld (afhankelijk van welk boekhoudpakket je gebruikt)
✅ Je hoeft zelf niets in te vullen, want je gegevens worden automatisch uit je administratie gehaald
❌ Je betaalt abonnementskosten voor je boekhoudpakket

Veel ondernemers doen hun boekhouding nog in Excel. Het invullen van de btw-aangifte is daardoor een heel karwei. Van het zoeken naar bonnetjes in schoenendozen tot het nalopen van je rekeningen in spreadsheets: je bent er al gauw de hele middag aan kwijt. Een boekhoudpakket is in zo’n geval een goede oplossing.

Met een boekhoudsysteem bespaar je tijd

  • Een boekhoudsysteem berekent automatisch de btw die je moet afdragen of kunt terugvorderen.
  • In een boekhoudsysteem dien je met een klik op de knop je btw-aangifte in. Je hoeft het aangifteformulier niet eens zelf in te vullen en je hoeft ook niet in te loggen op de website van de Belastingdienst.
  • Je upload je bonnen en betaalbewijzen in je boekhoudsysteem, waardoor je ze niet in een schoenendoos of laatje meer hoeft te bewaren. Bij Rompslomp kan dit bijvoorbeeld met de handige Scan & Herken-functie.
  • Je koppelt een boekhoudsysteem eenvoudig met je eigen betaalsystemen, zoals je webshop, waardoor je transacties niet meer handmatig hoeft in te voeren in je administratie.

Let op: niet elk boekhoudpakket heeft dezelfde functionaliteiten. Bedenk daarom vooraf goed welke functies je belangrijk vindt en zoek een boekhoudpakket dat daarbij past. Wil je alvast een zetje in de goede richting? Volg de keuzehulp van Rompslomp.

Met een boekhoudsysteem voorkom je fouten

  • Een boekhoudsysteem past automatisch wijzigingen in btw-tarieven toe, zodat je altijd voldoet aan de eisen en voorwaarden.
  • Een boekhoudsysteem herkent fouten in eerdere aangiftes en geeft suggesties om dit te corrigeren, bijvoorbeeld door een suppletie te doen. Suppletie is een aanvullende aangifte waarmee je fouten in eerdere btw-aangiften kunt corrigeren, zodat je alsnog de juiste btw afdraagt en terugvordert.

Heeft een boekhoudpakket ook nadelen?

Wil je geen maandelijkse kosten kwijt zijn aan een softwareoplossing? Dan is een boekhoudpakket misschien niet de beste keuze. Je kunt in dat geval ook werken met gratis oplossingen zoals Microsoft Excel of Google Spreadsheets. Houd er wel rekening mee dat je met een boekhoudpakket flink wat tijd kunt besparen en dat je die tijd in de groei van je bedrijf kunt steken.

Tijd besparen op je aangiftes? Probeer Rompslomp nu gratis uit

Je weet nu wat het verschil is tussen omzetbelasting en inkomstenbelasting. Ook weet je hoe je deze aangiftes indient bij de Belastingdienst en hoe je hier tijd op bespaart met een digitaal boekhoudsysteem. Wil je testen of dit ook voor jou werkt? En ben je benieuwd welke voordelen dit biedt voor je bedrijf? Start vandaag nog je gratis proefabonnement bij Rompslomp.

Arie Vogelaar
Geschreven door Arie Vogelaar